Jenneke van Ditzhuijzen

Wat houdt uw werk in (gerelateerd aan seksuologie)?
Ik ben geen seksuoloog, maar houd mij wel al heel veel jaren bezig met onderzoek en onderwijs rond seksuele en reproductieve gezondheid, seksualiteit, en seksueel welzijn. Heel breed, dus. Het thema waarop ik ben gepromoveerd is abortus, en in het verlengde daarvan houd ik me ook veel bezig met onbedoelde zwangerschap en anticonceptie. Daarnaast doe ik onderzoek naar seksueel grensoverschrijdend gedrag, consent, ‘pleasure-based’ seksuele vorming, seksuele diversiteit en seksediversiteit (intersekse) en heb ik ook onderzoek gedaan naar Hiv-testgedrag. Allemaal ethische en politiek gevoelige thema’s.
Ik heb gewerkt als onderzoeker in de academische wereld maar ook daarbuiten, als zelfstandig onderzoeker-adviseur en bij Rutgers. Nu werk ik bij de Universiteit Utrecht, bij Interdisciplinaire Sociale Wetenschap. Daar geef en ontwikkel ik ook onderwijs op het thema seksuologie. Zo heb ik met steun van collega’s de minor ‘Seksualiteit in Interdisciplinair Perspectief’ opgezet, en een nieuw vak ‘Seksualiteit en Samenleving’. Seksualiteit wordt nog vaak gezien als een niche-thema voor seksuologen, terwijl heel erg veel mensen er in hun professionele leven mee te maken krijgen. Met de minor willen we het gesprek over seks juist meer ‘mainstreamen’ en normaliseren. De behandeling van seksuele problemen blijft natuurlijk wel een zaak voor (NVVS) seksuologen.
Wat was uw drijfveer om zich met seksuologie / seksualiteit bezig te houden?
Het is zo gegroeid. Ik wist heel lang niet goed wat ik wilde doen, ben een twijfelkont, leg me niet graag vast. Ik deed 3 studies, ging reizen, werken in de GGZ. Ik kon niet kiezen tussen wetenschap en de praktijk, combineerde van alles. Ik ben maar gaan vertrouwen op mijn innerlijk kompas: Echte Nieuwsgierigheid. Dat gevoel dat je ‘aan’ staat en er alles over wilt weten, dat het niet meer gaat over jezelf, maar je oprecht gefascineerd en gedreven bent. Na mijn studie psychologie met een focus op emoties en onbewuste processen ben ik langzaam als freelance onderzoeker in het thema gerold. Toen ik pas startte als ZZP-er, hield ik eens een reflectiesessie met bekenden, omdat ik weer zo twijfelde over mijn loopbaan. De twee dingen die toen naar boven kwamen, waren 1) onderzoek, en 2) seksuologie. Het zat er toen eigenlijk al in, maar ik wist toen nog niet dat ik die twee later ging combineren. Ik heb altijd gemakkelijk durven spreken over seks, en toch weet ik nog helemaal niet zo lang hoe de clitoris eruit ziet, in haar volle glorie. Er is nog zóveel te doen in ons vakgebied, dat motiveert me enorm.
Wat was uw mooiste ervaring op professioneel vlak?
Ik ben ontzettend blij met de ontwikkeling van nieuw onderwijs, en was diep ontroerd door de feedback van sommige studenten. We horen soms de kwartjes vallen. Ook heel mooi om te zien hoe studenten in dialoog kunnen gaan (onder begeleiding) en ruimte leren maken voor diverse perspectieven. Opmerkingen als ‘ik neem dit voor altijd mee’, daar doe je het voor.
Ik ben ook trots op SEKSO, het netwerk voor onderzoekers op het thema seksualiteit en seksuele gezondheid. Marianne Cense (Rutgers) en ik stonden aan de wieg hiervan. De allereerste SEKSO meeting viel er veel voor mij samen en heb ik écht genoten. Prachtig om al die geëngageerde onderzoekers bij elkaar te zien, en de uitwisseling op gemeenschappelijke worstelingen.
Wat is volgens u een onderbelicht onderwerp binnen het vak?
Dat er naast vele culturele verschillen veel meer overeenkomsten zijn als het gaat om seksuele ontwikkeling en gedrag. Wereldwijd krijg ik vaak dezelfde vragen en gaat het in trainingen veel meer over gendernormen- en waarden dan over ‘hoe seks werkt’. De uitdaging voor iedereen is om met goede informatie en kennis op een plezierige, gezonde en gewenste wijze seksualiteit te beleven binnen de mogelijkheden en beperkingen van de omgeving. Daarbij kunnen ‘wij in Nederland’ net zo goed van mensen elders ter wereld leren als zij van ons. Het is een leerproces in twee richtingen. Dit wordt nog wel eens vergeten en daarom is benoem ik dit altijd aan het begin van een training of andere deskundigheidsbevordering indien relevant.
Wat is uw passie naast uw werk?
Dansen. Ik doe het wekelijks in een les, maar eigenlijk is dat niet helemaal genoeg, ik word er zo ontzettend gelukkig van. Ik probeer te lezen, maar val dan nogal eens in slaap, waardoor ik bezig ben in meerdere boeken tegelijk en het niet erg opschiet. Ik geniet erg van fietsen en wandelen met de honden, en van de eettafelgesprekken met mijn mondige puberkinderen.
Heeft u een boekentip (gerelateerd aan seksuologie)?
Consent: Een filosofie van goede seks – Manon Garcia. Consent is geen ‘afspraak’ maar een continue dialoog. Manon Garcia onderzoekt consent via de filosofie, en pleit voor een nieuwe invulling gebaseerd op respect, autonomie en waardigheid. Erg goed! Maar ik ben er nog in bezig.
Wie zou u graag in deze rubriek zien?
Peter Leusink. Die doet zó onmenselijk veel voor het vak, zit echt overal met zijn snufferd in en is ontzettend activistisch en stimulerend, maar treedt tegelijk niet op de voorgrond. Of het nu gender is of abortus of seksuele vorming, hij draait zijn hand er niet voor om, overal kom je Peter tegen. Mag die man een prijs voor zijn onmetelijke inzet voor het vak!